تولید فولاد به روش میدرکس یا پرد؟

مدیرعامل «احیاء استیل فولادبافت» اعلام کرد: بیش از یک سال و نیم است که این واحد تولید آهن‌اسفنجی وارد مدار تولید شده و تاکنون حدود ۹۲۲ هزار تن تولید را به ثبت رسانده است.

«سورنا زمانیان»، مدیرعامل احیاء استیل فولاد بافت درباره تاریخچه و عملکرد این واحد احیای مستقیم عنوان کرد: فولاد بافت یکی از هشت طرح ملی فولاد ایران بود که در سال ۸۶ و در دولت هشتم سنگ‌بنای آن نهاده شد. طرح بافق یزد بلافاصله از این ۸ طرح، جدا و به بخش‌خصوصی واگذار شد.

در دولت دهم، هیات وزیران مصوب کردند که بخش عمده سهام این واحدها در قالب سهامی خاص به بخش‌خصوصی واگذار شوند. همه این طرح‌ها به‌غیراز میانه واگذار شدند که ترکیب سهام آنها به ترتیب ۶۰ درصد بخش خصوصی و مابقی دولتی است.

فولاد بافت هم از این قاعده مستثنی نبود. در سال ۹۳ حدود ۶۰ درصد سهام فولاد بافت به مشارکت بخش خصوصی به نام گروه «انتخاب» واگذار شد، ۲۰درصد آن متعلق به بانک صنعت و معدن و ۲۰درصد به سازمان ایمیدرو واگذار شد که درمجموع ۴۰درصد سهام آن متعلق به وزارت صنعت، معدن و تجارت است.

زمانیان در ادامه توضیح داد: در سال ۹۵ با توافق سهامداران، گروه سهامداران «انتخاب» از مجموعه فولاد بافت خارج شد و به‌جای آن شرکت گسترش صنایع و معادن ماهان (هلدینگ ماهان) که زیرمجموعه گروه مالی گردشگری است، جایگزین شد و ۶۰ درصد سهام فولاد بافت متعلق به این شرکت شد.

در زمان مشارکت قبلی از سال ۹۳ تا سال ۹۵ – احتمالا به دلایل اقتصادی- طرح متوقف بود. در سال ۹۵ سهامدار جدید عملیات اجرایی آن را آغاز کرد. در ۲۸ اسفند سال ۹۷ کارخانه راه‌اندازی و در ۱۸ فروردین سال ۹۸ نخستین محصول کارخانه یعنی آهن‌اسفنجی تولید شد.

وی در ادامه با اشاره به این موضوع که فولاد بافت در دو فاز طراحی شده است، گفت: فاز نخست واحد احیای مستقیم با ظرفیت تولید ۸۰۰ هزار تن آهن اسفنجی است که از سال ۹۸ وارد فاز تولید شده است.

فاز دوم در طرح اولیه فولادسازی بوده که این طرح به دلایل مسائل زیست‌محیطی، کمبود آب و مسائل اقتصادی در سال ۹۵ تغییر پیدا کرده و این تغییر طراحی در اسفند سال ۹۸ نیز نهایی شد.

دبیرخانه شورای اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه، این تغییر طراحی را به بانک‌مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ کرد و فاز دوم فولاد بافت تبدیل به کارخانه گندله‌سازی 2.5 میلیون تنی در سال و یک کارخانه دیگر آهن‌اسفنجی به روش پرد با ظرفیت سالیانه ۸۰۰ هزار تن شد.

زمانیان توضیح داد: کنسرسیوم پیمانکاران فاز دوم شامل شرکت کارون دزدشت (بخش خصوصی)، شرکت پدیده رویای‌قرن (بخش‌خصوصی) و یک شرکت چینی از زیرمجموعه‌های فولاد چین است. عملیات اجرایی فاز دوم آغاز شده و طی چهار سال باید این فاز راه‌اندازی و این دو کارخانه دیگر وارد مدار تولید شوند.

** از فولاد بافت تا قطب صنعتی شدن

مدیرعامل احیاء استیل فولاد بافت با اشاره به این موضوع که فولاد بافت زمین‌های وسیعی را در اختیار دارد، خاطرنشان کرد: با توجه به زمین‌های بسیاری که فولاد بافت در اختیار دارد، از طریق مشاوران و افراد متخصص در حال مطالعه و بررسی هستیم تا فولاد بافت را به ‌قطب صنعتی در این منطقه تبدیل کنیم؛ به عبارت دیگر در حال مطالعه هستیم تا اگر صنایع دیگری نیز قابلیت ایجاد و رشد داشته باشند در کنار این مجموعه ایجاد کنیم؛ البته این مطالعات و چشم‌انداز در افق ۲۰ سال آینده در نظر گرفته ‌شده است.

**مشکل تامین آب نداریم

مدیرعامل احیاء استیل فولاد بافت در پاسخ به این پرسش که با توجه به این موضوع که کرمان یک استان کویری و کم‌آب به‌شمار می‌رود در تامین آب این واحد با مشکل خاصی روبه‌رو نیستید، عنوان کرد: صنایع فولادی، صنایع آب‌بر به‌شمار می‌روند و با وجود کویری بودن استان کرمان، اما بافت یک منطقه پرآب است. با توجه به این موقعیت با کمبود تامین آب روبه‌رو نبوده و برای فاز دوم نیز روبه‌رو نخواهیم بود و قرارداد ۳۰ ساله‌ای که با دولت در زمینه میزان تامین آب منعقد کرده‌ایم، برای این واحد کافی است.

** عملکرد فاز نخست فولاد بافت

زمانیان با اشاره به عملکرد فاز نخست فولاد بافت عنوان کرد: در سال اول پس از راه‌اندازی، فراتر از استاندارد تولید داشته‌ایم. مطابق استاندارد میدرکس تولید سال نخست، ۶۰ درصد ظرفیت سالانه است که برای ظرفیت ۸۰۰ هزار تن، رسیدن به ۴۵۰ هزار تن کافی بود که البته ما به تولید ۵۸۳ هزار تن نیز دست یافته‌ایم. همچنین پیش‌بینی ما برای امسال آن است که به تولید ۸۰۰ هزار تن دست پیدا کنیم.

** تامین مواد اولیه

وی در پاسخ به این پرسش که در زمینه تامین مواد اولیه با مشکل خاصی روبه‌رو نیستید، تصریح کرد: در زمینه تامین مواد اولیه مشکل خاصی وجود ندارد و این مواد در داخل برای ما قابل تامین است. سهمیه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تنی گندله برای فولاد بافت پیش‌بینی شده و در این زمینه کمبودی نداریم.

البته اگر با کمبودی هم روبه‌رو شویم، بخشی از آن را سهامداران تامین خواهند کرد؛ چراکه یکی از سهامداران فولاد بافت، شرکت ماهان سیرجان است که آنومالی شماره ۵ گل‌گهر متعلق به این شرکت است.

مدیرعامل احیاء‌استیل فولاد بافت همچنین ادامه داد: تمام تولید آهن اسفنجی فولاد بافت به مصرف داخل می‌رسد و طی یک سال و نیم گذشته تاکنون ۹۲۲ هزار تن تولید داشته‌ایم.

**فناوری پرد نیاز به اصلاح دارد

زمانیان همچنین در پاسخ به این پرسش که با توجه به فناوری به کار گرفته‌شده در فولاد بافت، عملکرد این فناوری در واحد شما چگونه بوده است، گفت: ۴ طرح فولاد شادگان، نی‌ریز، میانه و بافت با فناوری ایرانی پرد راه‌اندازی شده‌اند. البته به اعتقاد من، فناوری پرد با مشکلاتی همراه است.

مدیرعامل احیاء استیل فولاد بافت خاطرنشان کرد: مهم‌ترین مشکل در فرآیند کار، مشکل طراحی و کمپرسورهای پروسس است و اشکال در کمپرسور، سبب می‌شود که کل خط تولید از کار بیفتد. در حالی که در سیستم میدرکس سه کمپرسور پروسس وجود دارد، اگر یک کمپرسور از مدار خارج شود، دو کمپرسور دیگر وارد مدار خواهند شد و خط با ظرفیت پایین‌تر به تولید خود ادامه خواهد داد؛ اما در فناوری پرد به دلیل تک‌کمپرسور و سانتریفیوژی بودن و همچنین حساسیت بالا به نرمه و ذرات، نیاز به تمیزکاری دارد.

در فاز نخست فولاد بافت برای ۲۵۰ نفر به‌صورت مستقیم و برای حدود ۱۰۰ نفر به‌عنوان نیروی پشتیبان اشتغال‌زایی شده است.

در آغاز عملیات فاز دوم فولاد بافت حدود ۳۵۰ نفر نیروی پیمانکار مشغول به کارشده‌اند که با اوج گرفتن کار این تعداد به یک هزار و 500 نفر نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

پس از راه‌اندازی فاز دوم، پیش‌بینی می‌شود بین ۸۰۰ تا هزار نفر در این فاز نیز مشغول به کار شوند