تولید فولادهای پیشرفته با ارزش افزوده بالا؛ گام دوم توسعه صنعت فولاد

با گذشته چهار دهه از انقلاب اسلامی و دستیابی به ظرفیت تولید ۵۵ میلیون تنی فولاد و قرار گرفتن در جایگاه دهمین فولادساز بزرگ جهان، امروز این صنعت نیاز دارد تا با حرکت به سمت تولید فولادهای پیشرفته با ارزش افزوده بالا، گام دوم توسعه این صنعت را با قدرت بردارد.

به گزارش معدن۲۴، بزرگان و دست‌اندرکاران صنعت فولاد کشور روز سه‌شنبه گذشته (۲۴ خرداد ماه) در نخستین همایش تخصصی «استیل پرایس» گرد هم آمدند تا پیرامون یکی از اساسی‌ترین موضوعات این روزهای جهان فولاد یعنی «تولید فولادهای پیشرفته با ارزش افزوده بالا» با هم به همفکری و هم‌افزایی بپردازند.
در حالی که پیش از انقلاب سالیانه حدود ۱.۵ میلیون تن ظرفیت تولید فولاد در کشور وجود داشت، در چهار دهه پس از انقلاب راه رشد طولانی در اکتشافات، استخراج، معدن کاری، سرمایه گذاری، تولید، ساخت کارخانجات بزرگ و غیره طی شد و از نظر اشتغال، تامین نیاز داخلی و توسعه بازارهای صادراتی گام های بزرگی برداشته شد.
کارشناسان معتقدند: با توجه به قابلیت‌هایی که صنعت فولاد در درآمدزایی، خلق ارزش افزوده و اشتغالزایی دارد، می‌تواند موتور محرک صنعتی کشور باشد و کشور را از وابستگی به نفت نجات دهد.
امروز هر یک دلار ارزش افزوده در صنعت فولاد، به‌طور متوسط بیش از ۲.۵ دلار ارزش افزوده در صنایع مصرفی آن ایجاد می‌‌کند. همچنین نیمی از فولاد تولیدی در صنعت ساختمانی، ۱۲ درصد در صنعت خودروسازی و ۱۶ درصد در تجهیزات مکانیکی استفاده می شود.
با این حال، این صنعت پس از پنج دهه فعالیت و توسعه بخش فولادهای عمومی، امروز نیازمند پوست‌اندازی و حرکت در مسیری جدید است که از آن به «گام دوم توسعه صنعت فولاد» یاد می‌شود.
این همایش تخصصی چهار سخنران اصلی داشت که در ادامه نکات و نقطه نظرات آنان را مرور می‌کنیم.

** لزوم انجام سه کار اساسی در گام دوم توسعه فولاد ایران
در این کنفرانس “اسدالله فرشاد” دبیر همایش و مدیرعامل شرکت آهن و فولاد غدیر ایرانیان اظهار داشت: بیش از ۵۵ سال از عمر فولاد ایران از ابتدای احداث ذوب آهن اصفهان تا امروز می گذرد.
وی بیان داشت: در حالی که پیش از انقلاب سالیانه حدود ۱.۵ میلیون تن ظرفیت تولید فولاد در کشور وجود داشت، در چهار دهه پس از انقلاب راه رشد طولانی در اکتشافات، استخراج، معدن کاری، سرمایه گذاری، تولید، ساخت کارخانجات بزرگ و غیره طی شد و از نظر اشتغال، تامین نیاز داخلی و توسعه بازارهای صادراتی گام های بزرگی برداشته شد.
فرشاد خاطرنشان کرد: روزگاری بیش از ۱۵ میلیون تن فولاد وارد کشور می‌شد، اما امروز پتانسیل صادرات ۱۰ میلیون تنی وجود دارد.
وی ادامه داد: اگر تولید فولاد جهان را ۱.۹ میلیارد تن در نظر بگیریم، ۱۲ درصد آن فولادهای با ارزش افزوده بالا است.
فرشاد تصریح کرد: امروز در آغاز راهی هستیم که می خواهیم گام دوم توسعه فولاد ایران را با تکیه بر تولید فولاد‌های با ارزش افزوده بالاتر آغاز کنیم.
دبیر نخستین همایش تخصصی استیل پرایس با موضوع فولاد های پیشرفته و با ارزش افزوده بالا خاطرنشان کرد: در این رهگذر باید سه کار اساسی در دوره های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت آغاز کنیم.
وی گفت: در کوتاه مدت؛ آمادگی و تجهیز واحد های فروش، مهندسی فروش، تکنولوژی تولید و کنترل کیفیت، در میان مدت؛ بازاریابی فعالیت داخلی و بین المللی و در دراز مدت باید زمینه را برای تولید فولاد های با ارزش افزوده بالا مهیا کنیم.
به گفته فرشاد، در سال ۱۴۰۰ از حدود ۳۰ میلیون تن فولاد کشور نزدیک به ۶۰۰ هزار تن آن را تولید فولاد های با ارزش افزوده بالا تشکیل داد و به نظر می رسد هنوز آن طور که باید مهیای این مسیر نیستیم.

** لزوم حرکت به سمت کیفی سازی فولاد در برنامه های توسعه
مدیرعامل هلدینگ توسعه صنعت و معدن غدیر بر لزوم حرکت به سمت کیفی سازی فولاد در برنامه های توسعه‌ای این صنعت تاکید کرد.
«سید ابوتراب فاضل» در جریان نخستین همایش تخصصی پرایس با موضوع فولاد های پیشرفته و با ارزش افزوده بالا افزود: در ۵۰ سال گذشته رشد این صنعت شگفت انگیز بوده، زیرا افراد توانمندی در این حوزه وارد شده‌اند.
وی بیان داشت: اگر ایجاد ۵۰ میلیون تن ظرفیت منصوبه را به حساب گام نخست توسعه فولاد بگذاریم، این سمینار یک پارادایم شیفت برای ارتقای کیفی سازی فولاد خواهد بود.
فاضل خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهیم جریان تجارت و بازرگانی فولاد یک جریان مستمر بوده و از تکانه های خارجی و تحریم ها، همچنین مواردی همچون وضع عوارض صادراتی و غیره دچار آسیب نشویم، باید به سمت تولید فولاد های با کیفیت حرکت کنیم.
وی تصریح کرد: امروز حرکت به سمت کیفی سازی و تولید فولاد های آلیاژی، سوپر آلیاژی، زنگ نزن و غیره یک ضرورت است و اگر نخواهیم به این سمت حرکت کنیم، سیاستگذار نیز دیگر نباید برای توسعه فولاد های عمومی اقدام کند.

** الزامات ضروری برای دستیابی به فولاد های با ارزش افزوده بالا
در این همایش، “علیرضا چایچی” مدیرعامل شرکت فولاد آلیاژی ایران افزود: وقتی صحبت از فولاد های با ارزش افزوده بالا و خاص می شود، علاوه بر نگاه اقتصادی و سودآوری، یک جایگاه برتر و برند را نیز برای ما تداعی می کند.
وی بیان داشت: در سال‌های گذشته سهم تولید فولاد های آلیاژی بین ۲ تا ۲.۵ درصد بود اما امروز این سهم به ۳.۵ درصد رسیده و در سال گذشته بیش از یک میلیون فولاد خاص در کشور تولید شد؛ هرچند با تولید ۱۲ درصدی این نوع فولاد ها در جهان فاصله داریم.
وی خاطرنشان کرد: در صنعت فولاد افزون بر ۶ میلیون اشتغال وجود دارد که هر شغل مستقیم می‌تواند زمینه هدایت و اشتغال هشت نفر را فراهم کند.
چایچی ادامه داد: هر یک دلار ارزش افزوده در صنعت فولاد، بیش از ۲.۵ دلار ارزش افزوده در صنایع مصرفی آن ایجاد می‌شود.
مدیرعامل شرکت فولاد آلیاژی ایران اضافه‌کرد: این صنعت ۱۰۰ میلیون نفر اشتغال در جهان ایجاد کرده و ۴ درصد تولید ناخالص داخلی کل جهان را تشکیل می دهد.
وی بیان داشت: نیمی از فولاد در صنعت ساختمانی، ۱۲ درصد در صنعت خودروسازی و ۱۶ درصد در تجهیزات مکانیکی استفاده می شود.
چایچی ادامه داد: سال ۲۰۲۱ بیش از یک میلیارد و ۹۵۰ میلیون تن فولاد در جهان تولید شد که سهم ما تنها ۲۸.۵ میلیون تن بود.
وی بیان داشت: سال گذشته بیش از یک میلیون تن فولاد با ارزش افزوده بالا در کشور تولید شد که بیان کننده سرانه ۱۲ کیلوگرمی است، در حالی که سرانه جهان ۳۰ کیلوگرم است.
چایچی همچنین مصرف فولاد آلیاژی در کشورمان را ۹۰۰ هزار تن و سرانه ۱۱ کیلوگرم عنوان کرد، در حالی که سرانه جهان ۲۸ کیلوگرم است.
وی خاطرنشان کرد: آلیاژ سازی مذاب متناسب با درخواست مشتریان و مطابق با استانداردهای ملی و جهانی، تضمین تمیزی فولاد از نظر محتوای آخال، کنترل ایجاد آنلاین با لیزر پروفایل در حین نورد، تنوع سایز و شکل محصولات و همچنین تضمین کیفیت سطحی محصولات میانی، تضمین کیفیت داخلی محصولات میانی و تضمین کیفیت سطحی محصولات نهایی، از جمله الزامات ضروری به منظور دستیابی فولادهای با ارزش افزوده بالا است.

** برنامه ریزی برای تولید ۴۰۰ هزار تن فولاد آلیاژی در ذوب آهن/ آمادگی برای تامین محصولات طرح ملی مسکن
همچنین مدیرعامل شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان از برنامه ریزی این شرکت برای تولید ۴۰۰ هزار تن انواع محصولات در خانواده فولاد آلیاژی در سال جاری خبر داد.
«ایرج رخصتی» در این همایش افزود: پیش از انقلاب حداکثر ۵۵۰ هزار تن فولاد در کشور تولید می شد که عمده آن فولاد ساختمانی بود.
وی بیان داشت: امروز بیش از ۴۴ میلیون تن ظرفیت قابل دسترسی فولاد در کشور است و ۳۰ میلیون تن فولاد تولید می شود.
مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان ادامه داد: این شرکت پرچمدار تولید فولاد عمومی در کشور است، اما امروز با رقبایی در کشور مواجهیم که با ظرفیت های پایین تر از ما به اندازه ذوب آهن تولید می کنند و بر این اساس باید پوست اندازی کرده و رویکردهای ۴۰ سال گذشته را تغییر دهیم.
وی خاطرنشان کرد: به برکت وجود فناوری کوه بلند، ذوب آهن از قابلیت تولید فولاد آلیاژی برخوردار است.
رخصتی گفت: ریل، یکی از مواردی بود که ذوب آهن توانسته به فناوری آن دست یابد.
وی همچنین از تولید سوزن ریل در آینده نزدیک خبر داد که دست‌کم ۷ هزار عدد از آن در کشور مورد نیاز است.
مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان، به وجود زنجیره کامل تولید فولاد، استفاده از فناوری کوره بلند و وجود واحد گوگرد زدایی از چدن مذاب به عنوان برخی مزایای رقابتی شدن این شرکت در تولید فولاد آلیاژی و صنعتی اشاره کرد.
وی از آمادگی بالای ذوب آهن برای تحویل محصولات فولادی مورد نیاز برای تولید سالیانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور خبر داد.
پایان خبر//////