ما امروز در مجله ماناماین قصد داریم در رابطه با کرومیت سخن بگوییم و کاربرد آن را نیز شرح دهیم. به همین دلیل به شما پیشنهاد می‌کنیم اگر قصد دارید به طور کامل با کرومیت آشنا شوید، تا انتهای مطالب این صفحه همراه ما باشید و لینک این مطلب را نیز برای دوستان خود ارسال کنید.

کرومیت چیست؟

در ابتدا می‌خواهیم در رابطه با کرومیت به شما اطلاعاتی ارائه نماییم. در این باره باید بگوییم کرومیت یک ماده معدنی است که شامل اکسید کروم است و به عنوان منبع اصلی کروم برای تولید فلز کروم و مواد شیمیایی دیگر استفاده می‌شود. کرومیت معمولاً در سری سنگ‌های با کیفیت بالا پیدا می‌شود و استخراج آن در معادن زیرزمینی یا روباز صورت می‌گیرد.

کرومیت به عنوان یک ماده معدنی، ارزش تجاری بسیار بالایی دارد و در بسیاری از صنایع تولیدی از جمله تولید فولاد، آلومینیوم، لاستیک، رنگ، چسب، داروسازی و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.

معدن داران و سرمایه گذاران در حوزه معدن می‌توانند به راحتی بخشی از فعالیت‌های کارشناسی و ثبت محدوده معدن ، اکتشاف معدن ، استخراج انواع معدن ها، فرآوری مواد معدنی و… خود را به ماناماین بسپارند. در صورت کمبود سرمایه جهت توسعه کار خود به سرمایه گذاران از طریق ماناماین دست پیدا کنند، از طریق ماناماین در فضای امن و با سود خوب بفروشند و دغدغه‌های فروش کمتری داشته باشد.

اطلاعاتی درباره‌ی ویژگی‌ها و مشخصات کانی شناسی کرومیت

حال که تا حدودی با کرومیت آشنا شده‌اید نوبت به بیان اطلاعاتی در رابطه با ویژگی‌ها و مشخصات کانی شناسی این کانی می‌رسد. در این باره باید بگوییم کرومیت یک کانی اکسیدی با فرمول شیمیایی FeCr2O4 است و با گروه اسپینل شباهت‌هایی دارد. این کانی به رنگ سیاه یا قهوه‌ای تیره است و رنگ خاکه آن نیز قهوه‌ای است. کرمیت دارای جرم مخصوص 4.5 تا 4.8 گرم بر سانتی متر مکعب است.

کروم (Chromium)

کروم یک فلز سخت، شکننده و به رنگ سفید نقره‌ای است که در سال 1798 میلادی به وسیله واکلین (V.L.Vauquelin) کشف شد. کروم به همراه مولیبدن و تنگستن در گروه ششم واسطه جدول تناوبی عناصر قرار می‌گیرد.

عنصر کروم به‌صورت آزاد در طبیعت یافت نمی‌شود. مهم‌ترین ماده معدنی حاوی کروم در طبیعت کرومیت به فرمول FeO.Cr2O3 است. از کروم چهار نوع ایزوتوپ طبیعی به‌صورت 50Cr، 52Cr، 53Cr، 54Cr وجود دارد. جالب است بدانید که کروم در حالت خالص و در دمای اتاق، عنصری نرم است، و میل ترکیبی شدیدی با اکسیژن، کربن، نیتروژن و غیره دارد، بنابراین تهیه کروم خالص بسیار مشکل است.

آبکاری با کرومیت به جسم درخشندگی و رنگ نقرآبی می‌دهد. میزان قدرت بازتاب در جسم آبکاری شده با کروم 77 درصد نقره می‌باشد! رسانایی الکتریکی عنصر کروم 2/22 درصد مس است.

کروم از قدرت چکش‌خواری، نورد و غیره ندارد، اما اگر آن را از وجود عناصری مانند اکسیژن، هیدروژن، کربن و نیتروژن خالص کنیم، تا اندازه‌ای نرم می‌شود و می‌توان آن را چکش‌خواری و یا نورد کرد. کروم با سایر عناصر سه گروه ترکیب برقرار می‌کند که می‌توان آنها را در اکسیدهای کروم به‌صورت نمونه و به شرح زیر ملاحظه کرد:

کروم دارای ظرفیت 2، CrO، اکسید کرومو یا کروم (II)

کروم دارای ظرفیت 3، Cr2O3، اکسید کرومو یا کروم (III)

کروم دارای ظرفیت 6، CrO3، اکسید کرومیک یا کروم (VI)

فلز کروم با اسید کلریدریک و یا کلر واکنش برقرار کرده و کلریدها را تشکیل می‌دهد. این فلز در اسید سولفوریک محلول است، اما در اسید نیتریک حل نمی‌شود، همچنین کروم با نیتروژن تشکیل دو نوع نیترید به فرمول Cr2N و CrN می‌دهند. کروم و کربن نیز تشکیل سه نوع کربید شناخته شده به فرمول Cr23C6 و Cr7C3 و Cr3C2 می‌دهند.

جدول مشخصات کانی کرومیت

ویژگی‌های فیزیکی کرومیت Physical Properties of Chromite
دسته بندی شیمیایی	oxide اکسید
رنگ	خاکستری تیره تا سیاه، سیاه مایل به قهوه ای Dark gray to black, rarely brownish black
رگه	قهوه ای تیره Dark brown
درخشش	متالیک تا نیمه متالیک Metallic to submetallic
شفافیت	کدر Opaque
ورق شدگی	ندارد
سختی Mohs	5.5 تا 6
چگالی	4.0 تا 5.1 (variable)
فرمول شیمیایی	FeCr₂O₄with magnesium substituting for iron in significant amounts
سیسم کریستالی	ایزومتریک

سایر ویژگی‌های کرومیت

جلای این کانی نیمه فلزی است و در برخی نمونه‌های این کانی، عناصری مثل روی، وانادیوم دیده شده و حتی مشاهدات حاصله وجود عناصری مثل منگنز و تیتانیوم را نیز در کرومیت تایید کردند. از این موارد که بگذریم سایر ویژگی‌ها و مشخصات کانی شناسی این ماده، به شرح ذیل می‌باشد:

1. کرومیت غیر شفاف است و دارای سختی ۵٫۵ در مقیاس موس است.
2. وزن مخصوص کرومیت حدود 6.4 گرم بر سانتی‌متر مکعب است.
3. کرومیت معمولاً به شکل بلورهای شش ضلعی (هگزاگونال) یا مکعبی دیده می‌شود.
4. دمای ذوب کرومیت بین ۲۱۰۰ تا ۲۲۰۰ درجه سلسیوس است.
5. ساختار بلوری کرومیت اکسیدی است و شباهت زیادی به آلومینیوم اکسید دارد.
6. کرومیت به‌طور گسترده در رگه‌های اولیه و ثانویه، در نواحی آتشفشانی، در سنگ‌های رسوبی و در سنگ‌های رسوبی یافت می‌شود.
7. کرومیت دارای استحکام مناسبی است و مقاومت نسبتا بالایی در برابر فشار دارد.
8. کرومیت یکی از مواد مورد استفاده در صنعت ساختمان سازی است.
9. این ماده در برابر عوامل شیمیایی پایداری مناسبی دارد و در برابر خوردگی و تغییر رنگ کمترین میزان حساسیت را داراست.
10. این ماده در صنایع فولاسازی و ساخت مواد نسوز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
11. این ماده به‌عنوان منبع مهم کروم در صنعت استفاده می‌شود.
12. نقطه ذوب کرومیت 2130 درجه سیلسیوس است.

برای خرید و فروش انواع مواد معدنی از جمله سنگ آهن با شماره 09137709717 تماس بگیرید.

میزان ذخایر کرومیت در جهان

باتوجه به اینکه کرومیت برای تولید فولاد، فولاد ضدزنگ، سرباره‌های سنگ آهن، کوره‌های آهن، تولید آلومینیوم، تولید کاتالیست‌ها و رنگ‌های مختلف به‌کار می‌رود، میزان ذخایر آن حائز اهمیت بوده و ارزش اقتصادی بالایی دارد. در این باره باید بگوییم جنوب آفریقا بیشترین میزان کرومیت را در جهان تولید می‌کند و بعد از آن قزاقستان دومین تولیدکننده کرومیت در جهان است.

هند نیز به عنوان سومین تولیدکننده کرومیت در جهان شناخته می‌شود و بیشترین میزان تولید در این کشور، مربوط به ایالت اوریسا است. بعد از این سه کشور، ترکیه، زیمبابوه، روسیه، فنلاند، آلبانی، کوبا، برزیل، کنیا و ماداگاسکار نیز به عنوان تولیدکنندگان کرومیت در جهان شناخته می‌شوند و بر اساس اطلاعات گردآوری شده میزان ذخایر این ماده در جهان بالا بوده و تا 100 سال آینده پاسخگوی نیاز صنایع خواهد بود.

روش استخراج کرومیت

استخراج کرومیت به صورت روباز یا زیرزمینی انجام می‌شود. اگر توده‌های بزرگ chromite در نزدیکی سطح زمین قرار گرفته باشند؛ عملیات استخراج به روش روباز و اگر کانسار های لایه ای (Stratiform) و انبانی (Padiform) باشند، استخراج به روش زیرزمینی انجام می‌شود.

مطلب پیشنهادی: مگنتیت و روش شناسایی + کاربرد

کاربرد کرومیت در صنایع متالوژی به چه صورت است؟

کرومیت به عنوان یک ماده معدنی ارزشمند در صنایع متالوژی دارای کاربردهای متعددی است و کرومیت‌هایی که در این صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرند باید کمتر از 5% سیلیس داشته باشند. اگر بخواهیم درباره کاربرد کرومیت در صنایع متالوژی توضیحاتی ارائه دهیم باید بگوییم به عنوان نمونه با افزودن این ماده به فولاد، خواص ضدزنگ برای فولاد به‌وجود می‌آید و فولاد در برابر خوردگی نیز مقاوم می‌شود. همچنین این ماده در تولید لوله‌های نفت و گاز نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و این تازه بخشی از کاربردهای این ماده به حساب می‌آید.

علاوه‌بر این موارد باید بگوییم کرومیت در تولید سرامیک‌های با مقاومت بالا، از جمله سرامیک‌های سوپرآلیاژ، سرامیک‌های کامپوزیتی و سرامیک‌های ضدسایش نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و نقش مفیدی نیز در تولید مواد شیمیایی خاصی مانند اسید کرومیک، اکسید کرومیک و کربنات کرومیک دارد. همچنین از کرومیت در تولید آلومینیوم نیز استفاده می‌شود و به عنوان یک پوشش دهنده برای سطوح فلزی نیز به کار می‌آید.

سایر کاربردهای کرومیت شامل موارد زیر می‌باشند:

برای مقاوم کردن در مقابل پوسیدگی
به عنوان یک جزء در آلیاژ ها، برای مثال جزء اصلی فولاد ضد زنگ
آب کاری با کروم
در آلومینیوم آنادایز
به عنوان یک کاتالیزور در کارهای مختلف
از کانی آن یعنی کرومیت در ساخت قالب های پخت آجر استفاده می شود.
نمک‌های کروم باعث سبز شدن رنگ شیشه می شوند و در صنایع شیشه سازی و زیباتر کردن آن نقش دارند.
در کرومات‌ها و اکسیدهای در رنگ مو و رنگ‌های معمولی به کار می‌رود.
جهت دوپ کردن در پوشش کربن شبه الماس (DLC).

مطالعه کنید: معادن سنگ آهن ایران

کاربرد کرومیت در صنایع شیمیایی

در صنایع شیمیایی کاربرد کرومیت بسیار بالا بوده و حدود 15% از کل کرومیت موجود در دنیا در این صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این باره باید بگوییم کرومیت‌هایی که در این صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرند باید کمتر از 8% سیلیس داشته باشند و این مورد حائز اهمیت می‌باشد.

در رابطه با کاربرد کرومیت در صنایع شیمیایی باید بگوییم این ماده جهت تولید آلیاژهای فولادی، تولید آلیاژهای غیر آهنی، رنگ‌سازی، تولید اسید کرومیک، تولید کاتالیزورها، تولید شیشه، صنعت چاپ، تولید اکسید کروم، تولید مواد ضد آتش، تولید مواد ضد سایش، تولید آلومینیوم، تولید فولاد، صنعت نساجی، صنعت رنگ، تولید باتری، تولید سرامیک، صنعت چوب، تولید سمنت، تولید چسب، تولید پلاستیک، تولید آلیاژهای فلزی و تولید مواد ضدزنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد و همان‌طور که می‌بینید، میزان استفاده از این ماده در صنایع شیمیایی بسیار بالاست.

مطلب پیشنهادی: روش استخراج معادن زیرزمینی

کاربرد کرومیت در صنایع ریخته‌گری

در صنایع ریخته‌گری نیز همانند صنایع شیمیایی، کاربرد کرومیت بالا است. در این مورد باید بدانید پودر کرومیت در برخی دوغاب‌های اولیه دیرگدازها مورد استفاده قرار می‌گیرد، ماسه رویه کرومیت جهت پالایش سطوح و حذف روغن و رنگ کاربرد دارد و همچنین کرومیت با اضافه شدن به مواد چدنی سبب ایجاد مقاومت بالاتر در برابر سایش، خوردگی و حرارت در این مواد می‌شود و در برخی موارد جهت ساخت جداره‌ی کوره‌ها نیز از این ماده استفاده می‌شود.

طریقه تشخیص کرومیت

برای تشخیص کرومیت باید به رنگ، درخشش، وزن و رگه‌ی مشخص قهوه‌ای آن توجه شود. در برخی موارد خاصیت مغناطیسی کرومیت سبب اشتباه گرفتن این ماده با مگنتیت می‌شود که باید به این مورد نیز توجه کافی را داشته باشید.

یک راه برای شناسایی کرومیت، ارتباط آن با سنگ‌های آذرین اولترابازیک و سنگ‌های دگرگونی مانند سرپانتینیت است.

مطالعه کنید: صادرات محصولات معدنی به چه صورت است؟

اطلاعاتی درباره‌ی کاربرد کرومیت جهت تولید آجرها و مواد نسوز صنعتی

کرومیت به عنوان یکی از مهمترین مواد اولیه در تولید آجرهای نسوز و مواد نسوز صنعتی استفاده می‌شود. این عنصر به دلیل ویژگی‌هایی که دارد، از جمله مقاومت بالا در برابر حرارت و خوردگی، و عدم تاثیر پذیری از اسیدها و بازها، به عنوان یکی از مواد اولیه در تولید آجرهای نسوز و مواد نسوز صنعتی به کار می‌رود.

در تولید آجرهای نسوز، کرومیت به دلیل مقاومت بالای خود در برابر حرارت، به مواد ریفرکتوری (refractory) که در مواردی مانند پخت ذغال سنگ، پخت کوره‌های فولادی، تولید سیمان و گچ و… مورد استفاده قرار می‌گیرند، اضافه می‌شود. همچنین، کرومیت به عنوان یکی از اصلی‌ترین عناصر مورد استفاده در تولید مواد نسوز صنعتی، مانند سرامیک‌های پرکربنات و شیشه‌های نسوز، به کار می‌رود.

علاوه‌بر آجرهای نسوز و مواد نسوز صنعتی، کرومیت در تولید سایر مواد نسوز مانند آلومینایت‌ها، سیلیکات‌ها، زیرکونیت‌ها و تیتانات‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مواد به دلیل خصوصیات مکانیکی، حرارتی و شیمیایی بالا، در برابر شرایط سخت صنعتی که شامل حرارت، فشار، خوردگی و احتمالی انفجار است، مقاومت بسیار بالایی دارند.

از این موارد که بگذریم باید بدانید از کرومیت در تولید محصولات مختلفی مانند فیبر نسوز، فریت‌های نسوز، آلیاژهای نسوز، پوشش‌های نسوز و… نیز استفاده می‌شود و به طور کلی، کرومیت به عنوان یکی از مواد اولیه اساسی در صنعت‌هایی مانند صنایع فولاد، سیمان، شیشه، سرامیک، پتروشیمی و… به کار می‌رود.

مطالعه کنید: صفر تا صد حفاری معدن

کلام پایانی

ما در مطالب این صفحه در رابطه با کرومیت و کاربرد آن در صنعت سخن گفتیم و در این باره اطلاعات مفیدی در اختیار شما همراهان گرامی قرار دادیم و اینک در انتها امیدواریم مطالب این صفحه برای شما عزیزان مفید بوده باشد.