آیا از این موضوع اطلاع داشتید که تولید معادن مهم ایران به این علت که حجم ذخایر در آنها پایین می باشد و به این دلیل که معادن خاک صنعتی پراکنده هستند و سرمایه گذاری مناسبی روی آنها انجام نمی شود، غالباً به صورت خام به مصرف کننده عرضه می شود.

شاید برایتان جالب باشد که خاک های صنعتی عمدتاً در بدنه کاشی، سرامیک و چینی بهداشتی و به مقدار کم در تهیه لعاب، انگوب، چینی مظروف، مقره سازی و… مورد مصرف قرار می گیرند. اما در کارخانجات کاشی، سرامیک و چینی بهداشتی ایران برای اینکه مواد معدنی آماده شوند، برخلاف رویه هایی که در سایر کارخانجات دنیا رایج است، خطوط کاملی از سنگ شکن‌ های اولیه، ثانویه و آسیاب های بال میل تا تهیه دوغاب و گرانول نصب و مورد بهره برداری قرار می‌گیرد.

تا انتهای این مطلب با ماناماین همراه باشید تا به اطلاعات و آمارهای جالبی از تولید و فروش خاک های صنعتی، تولید انواع کاشی و سرامیک، صادرات معادن خاک صنعتی و… دست یابید.

تعریف خاک صنعتی چیست؟

مواد معدنی صنعتی، کانی های صنعتی یا خاک صنعتی (به انگلیسی: Industrial minerals) به طور کلی به مواد معدنی گفته می شود که منبع فلز، سوخت یا سنگ های قیمتی نیستند. پس به نظر شما آنها چه نوع موادی هستند؟ به عنوان یک قاعده کلی، می توان خاک های صنعتی را به عنوان کانی های غیرفلزی و غیر سوختی نیز تعریف کرد.

خاک صنعتی به انگلیسی چیست

خاک های صنعتی ممکن است به عنوان مواد معدنی استخراج شده و فرآوری شده از منابع طبیعی یا فرآوری شده مصنوعی تعریف شوند که به دلیل داشتن خواص غیر متالورژیکی، امکان استفاده از آنها در طیف بسیار گسترده ای از کاربردهای صنعتی و خانگی فراهم می شود.

مواد معدنی صنعتی بسیار متنوع هستند. به عنوان مثال از تالک در لوازم آرایشی، کاغذ و پلاستیک استفاده می شود. ماسه سیلیس برای ساخت شیشه، سرامیک و مواد ساینده استفاده می شود. پرمصرف ترین کانی های صنعتی  که از معادن خاک صنعتی استخراج می شوند، عبارتند از: سنگ آهک، خاک رس، ماسه، شن، دیاتومیت، کائولن، بنتونیت، سیلیس، باریت، گچ، پتاس، پوکه و تالک

در حالی که کانی های صنعتی به عنوان مواد معدنی غیرفلزی تعریف می شوند، برخی از آنها دارای خواص متالورژیکی هستند، مانند بوکسیت که منبع اصلی سنگ معدن آلومینیوم است و برای ساخت سیمان و ساینده ها نیزمورد استفاده می گیرد. بنتونیت و باریت کانی های صنعتی غیر سوختی هستند که به عنوان اجزای تشکیل دهنده سیالات حفاری، کاربرد مهمی در استخراج نفت و گاز دارند. از بوکسیت و کائولن هم در عملیات فرکینگ (Fracking) که همان فرآیند تزریق مایع با فشار بالا به سنگ های زیرزمینی و غیره برای باز کردن شکاف‌های موجود و استخراج نفت یا گازاست، استفاده می شود.

برای آشنایی بیشتر با این ماده و خرید و فروش خاک صنعتی انواع آنها و موارد مصرف آنها توصیه می کنیم حتماً مقاله جامع خاک صنعتی چیست؟ را مطالعه نمایید تا بیشتر به گنجینه اطلاعاتی خودتان بیفزایید.

پروسه شناسایی و استخراج از معادن خاک صنعتی

تقاضای بازار برای مواد معدنی صنعتی بر نحوه استخراج آنها تأثیر می گذارد. مواد معدنی صنعتی عمدتاً از طریق معادن سطحی خاک صنعتی استخراج می شوند که هزینه کمتری نسبت به معادن زیرزمینی دارد.

با این حال حتی زمانی که مکانی مشخص می شود که دارای ذخایر معدنی بالقوه اقتصادی است، هزینه های حفاری، استخراج و حمل و نقل مواد خام همچنان باید مد نظر قرار بگیرد و با تقاضای فعلی بازار برای آن ماده معدنی سنجیده شود.

تولید خاک صنعتی در ایران

خاک های صنعتی معمولاً از سایت‌ها یا مناطقی که نزدیک به زیرساخت هستند استخراج می‌شوند، زیرا قیمت آنها معمولاً هزینه ایجاد زیرساخت مورد نیاز برای اکتشاف یک سایت جدید را توجیه نمی کند. قبل از تدوین یک طرح معدنی، زمین شناسان باید با ارزیابی فرآیندهای زمین شناسی (geological processes) که رویدادهای کانی سازی (mineralizing events) نیز نامیده می شوند، توزیع معدنی کانسار را ترسیم نمایند.

هنگامی که مشخص شد که در معادن خاک صنعتی، مقدار کافی مواد معدنی وجود دارد و می توان استخراج مقرون به صرفه را آغاز کرد، زمین شناسان اطلاعات سنگ شناسی و سایر داده های ژئوشیمیایی را برای مدیریت و کنترل فرآیند استخراج مطالعه می کنند. تجزیه و تحلیل فلورسانس اشعه ایکس (XRF) در این مرحله می تواند بسیار مفید باشد. بهتر است بدانید که XRF یکی از پیشرفته ترین ابزارهای اکتشاف و استخراج مواد معدنی صنعتی است.

مطلب بعدی: خاک کاشی و کاربرد آن

معادن خاک صنعتی مهم ایران

معدن خاک صنعتی کائولن آباده واقع در شمال فارس و سوراوجین عقیق از معادن بزرگ خاک صنعتی ایران به حساب می‌آیند.

معدن خاک صنعتی فارس

  • ماده معدنی تولید شده: انواع خاک صنعتی و نسوز در 8 گرید مختلف
  • نوع معدن: نیمه فعال
  • فاصله معدن استان فارس تا اولین شهر یا روستا و تا مرکز استان: به ترتیب 12 کیلومتر و 270 کیلومتر
  • مساحت معدن: 100 هکتار
  • ذخیره قطعی در پروانه بهره برداری: 1.300.000 تن
  • تخمین ذخیره کارشناسی: 8 میلیون تن

معدن خاک صنعتی چاواشه

  • نوع ماده معدنی تولید شده: غیر فلزی و خاک صنعتی
  • نوع معدن: در حال بهره برداری
  • موقعیت مکانی: ۴۷ کيلومتری شهرستان نايين و 120 کيلومتری شهر يزد
  • نوع مجوز: پروانه بهره برداری

معادن کائولن قلندرکوه و نادر فردوس

  • زیر مجموعه: شرکت اسپیدان و دو تا از بزرگترین ذخایر کائولن کشور
  • نوع ماده معدنی تولید شده: کائولن خام و کائولن فرآوری شده
  • موارد مصرف: در کارخانجات کاشی، سرامیک و نسوزها که از سال 1377 به عنوان یک برند برای این کارخانجات شناخته شده است
  • مرغوبیت کائولن تولید شده: جزء پتانسیل های بالقوه و بهترین های جهان
  • موقعیت مکانی معدن: ۵۵ کیلومتری جنوب شهرستان فردوس / خراسان جنوبی

معدن كائولن بهارستان

  • نوع ماده معدنی تولید شده: كائولينيت، سنگ هاي ولكانيكي اسيدي
  • موارد مصرف: به عنوان سنگ مادر كانسار
  • میزان استخراج مواد معدنی: ساليانه معادل 22500 تن
  • موقعیت مکانی معدن: استان خراسان رضوي، شهرستان سبزوار، روستاي هلاك آباد
: اکتشاف و نحوه استخراج معادن خاک صنعتی

آمارهای جالب تولید کانی‌های صنعتی در ایران

آمار تولید خاک های صنعتی از معادن خاک صنعتی ایران به تفکیک تناژ استخراج شده و استان (1390)

  • استخراج 4 میلیون و 900  هزار تن از 190 معدن فعال در استان های فارس، سمنان، یزد، قزوین، مرکزی و…
  • استخراج 764 هزار تن خاک صنعتی کائولن (غیرفرآوری شده) از 24 معدن فعال در استان های آذربایجان شرقی، خراسان رضوی، قزوین و…
  • استخراج 580 هزار تن فلدسپات (سدیک و پتاسیک) از 71 معدن فعال در استان های همدان، یزد، مرکزی، کرمان، سمنان، زنجان، قزوین و…
  • استخراج 225 هزار تن کائولن- فلدسپات از 10 معدن فعال در استان اصفهان، قزوین و…
  • استخراج 190 هزار تن خاک نسوز که عمدتاً بال کلی بوده از 27 معدن فعال در استان های یزد، اصفهان و…
  • استخراج 400 هزار تن بنتونیت از 59 معدن فعال در استان های خراسان جنوبی، اصفهان، قزوین، سمنان، کرمان، خراسان رضوی و…
  • استخراج 300 هزار تن شامل دولومیت و سیلیس از معادن فعال در آذربایجان غربی، قزوین، اصفهان و…

آمار تولید انواع کاشی و سرامیک طبق آمار منتشر شده انجمن تولید کنندگان کاشی و سرامیک (1391)

  • تولید 450 میلیون متر مربع انواع کاشی و سرامیک در 100 کارخانه کاشی فعال در ایران! در حالی که ظرفیت تولید کاشی و سرامیک این کارخانه ها حدود 650 میلیون متر مربع است.
  • قرار گرفتن ایران در رتبه چهارم تولید انواع کاشی و سرامیک پس از چین، برزیل و هندوستان
  • صادرات 90 میلیون متر مربع از تولیدات کاشی به کشورهای همسایه و اختصاص رتبه پنجم صادراتی کشور
  • استان یزد حدود 40 درصد از تولیدات کشور را به خود اختصاص داده و 60 درصد بقیه تولیدات در استان های قزوین، اصفهان، آذربایجان شرقی، تهران، کرمانشاه و… صورت می گیرد.
  • تولید 150 هزار تن کاشی و سرامیک از 18 کارخانه بزرگ و 150 کارخانه کوچک چینی

آمار صادرات انواع خاک های صنعتی از معادن خاک صنعتی ایران طبق آمار منتشر شده شبکه معدن (1390)

  • صادرات 150 هزار تن انواع فلدسپات و کائولن به کشورهای حاشیه خلیج فارس
  • صادرات 30 درصدی تولیدات به خارج از کشور و عمدتاً کشورهای همسایه

آمار خرید و فروش ماده معدنی و تولید و فروش خاک های صنعتی طبق اظهار انجمن تولید کنندگان سرامیک و سازمان توسعه صادرات(1391)

تولید بیش از 450 میلیون متر مربع کاشی و سرامیک با ارزش بالغ بر 4500 تا 5000 میلیارد تومان و مصرف 9 تا 5/9 میلیون تن انواع خاک صنعتی بدنه

تولید 150 هزار تن چینی بهداشتی و مصرف 180 هزار تن انواع خاک صنعتی از جمله 35 تا 40 درصد کائولن فرآوری شده، 25 تا 30 درصد فلدسپات دانه بندی و 35 درصد انواع بال کلی دانه بندی و کلوخه

مصرف 300 هزار تن انواع فلدسپات و کائولن فرآوری شده در صنعت لعاب

مصرف 10 میلیون تن انواع خاک های صنعتی داخلی در صنعت کاشی و سرامیک و صنایع چینی بهداشتی

و اما مشکلات معدن کاران در معادن خاک صنعتی و سایر معادن ایران

  • سختگیری های بیش از حد سازمان های منابع طبیعی، محیط زیست و…
  • گرفتن تعهدنامه های سنگین، غیر موجه و مغایر با قانون و آئین نامه های اجرایی معادن
  • آشنا نبودن کارشناسان و مدیران سازمان های فوق الذکر با خدمات معدنی و پروسه اکتشاف و بهره برداری معادن
  • کند شدن و حتی توقف کارهای اکتشاف و بهره برداری معادن به علت دخالت های فراوان و غیر اصولی کارشناسان و مدیران سازمان های فوق الذکر
  • تحمیل هزینه های سنگین به معدنکاران و همچنین اتلاف وقت و انرژی مدیران شرکت های معدنی به علت عملکرد ضعیف سازمان های فوق الذکر
  • حضور افراد معارض محلی و ایجاد اختلال در امر اکتشاف و بهره براری معادن
  • انتظارات و سطح توقع غیر قانونی برخی از سازمان ها و مؤسسات محلی همچون شوراهای شهر از پیمانکاران و صاحبان معادن
  • حضور معدنکاران غیر حرفه ای و فاقد صلاحیت های فنی و مالی
  • کمبود شدید ماشین‌آلات معدنی
  • پروسه طولانی اخذ تسهیلات، پایین بودن سقف اعتبارات و عدم حمایت صندوق بیمه سرمایه گذاری معادن و مؤسسات مالی و بانکی دولتی و خصوصی از بهره برداران معادن
  • عدم نظارت جدی‌ بر امر خرید انواع معدن و استخراج مواد معدنی
  • عدم وجود واحدهای عمل آوری و فرآوری و به تبع آن خام فروشی مواد معدنی
  • عدم وجود امکانات و زیرساخت های حمل ریلی و جاده‌ای و ظرفیت کم ناوگان حمل و نقل جاده‌ای

قصد خرید و فروش معدن دارید؟

اگر قصد خرید و فروش مواد معدنی را دارید، اگر به دنبال خرید معدن هستید و یا معدنی برای فروش دارید،یا اگر قصد سرمایه گذاری در معدن را دارید، یا قصد ثبت محدوده معدنی، اکتشاف و یا بهره برداری و فرآوری معدن و مواد معدنی دارید و اگر به دنبال محلی امن برای سرمایه گذاری در معدن هستید، با شماره ۹۱۰۰۹۰۰۲-۰۳۵ تماس بگیرید و از طریق ماناماین سریع تر و حرفه ای تر خرید و فروش کنید.

شما بگویید!

لطفاً تجربیات خود را در مورد معادن خاک صنعتی، کاربردهای مواد معدنی صنعتی و… با ما و مخاطبان ماناماین به اشتراک بگذارید. مثل همیشه از نظرات شما استقبال می کنیم.