دو رویکرد مهم «ومعادن» : تنوع در محصول، توازن در تولید

شرکت سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات یکی از پنج شرکت بزرگ سرمایه گذاری در ایران است که سرمایه گذاری در بخش های استخراج کانی های فلزی و فلزات اساسی معادل 90 درصد ترکیب دارایی های شرکت را در سال گذشته تشکیل می دهند. این شرکت از سهامداران عمده مجموعه های بزرگ معدنی و فولادی ایران از قبیل شرکت های معدنی و صنعتی گل گهر، معدنی و صنعتی چادرملو، سنگ آهن گهرزمین، شرکت ملی مس، معدنی و صنعتی صبانور، مجتمع فولاد خراسان، آهن و فولاد ارفع است.

در روزهای اخیر، استقرار مدیریت جدید در این شرکت، آغاز تدوین استراتژی جامع برای هلدینگ و به ویژه نگاه مشارکت جویانه در حوزه برنامه ریزی استراتژیک این مجموعه بزرگ با شرکت هایی چون گروه سرمایه گذاری امید، سرمایه گذاری غدیر، ذوب آهن اصفهان و…. می تواند به منزله نقطه عطفی در فعالیت ها و ورود به فصل دیگری از توسعه این شرکت قلمداد شود.

در ادامه مصاحبه ما را با دکتر امیرحسین نادری مدیرعامل جدید این مجموعه درباره وضعیت تولید در زنجیره فولاد کشور و همچنین طرح های توسعه شرکت های گروه «ومعادن» می خوانید:

وضعیت زنجیره فولاد کشور را در راستای تحقق چشم انداز 1404 چگونه می بینید؟

برای تحقق برنامه افق 1404، ظرفیت‌سازی لازم در بخش فرآوری کنسانتره و تولید گندله آهن، بالاتر از میزان مورد نیاز انجام شده؛ بطوری که در موازنه زنجیره فولاد در سال 1399 بر اساس ظرفیت اسمی، مازاد کنسانتره سنگ آهن حدود 8 میلیون تن و مازاد گندله حدود 12 میلیون است. در این بخش کار خوبی انجام شده لیکن جهت حصول توازن در زنجیره، در بخش آهن اسفنجی، لازم است در تکمیل و عملیات اجرای طرح‌های در دست اجرا سرعت عمل بیشتری اعمال شود.

در خصوص شمش فولادی، ظرفیت‌سازی لازم برای تحقق هدف تولید 55 میلیون‌تن فولاد خام محقق شده و باتوجه ‌به نیاز داخلی در این بخش، امکان صادرات نیز پیش‌بینی شده است.

در بخش مقاطع طولی نظیر میلگرد، تیرآهن، نبشی و ناودانی، ظرفیتی که ایجادشده بسیار بالاتر از مقدار هدف‌گذاری شده است که بیانگر اشباع بودن این حلقه از زنجیره تولید است.

نکته بسیار حائز اهمیت این است که برای تحقق چشم انداز 1404، ما سالانه به 162 میلیون تن سنگ آهن نیاز داریم، درحالیکه ظرفیت تولید کشور 140 میلیون تن در سال است و با این حساب، هر ساله به میزان 22 میلیون تن کمبود سنگ آهن داریم، بنابراین گلوگاه اصلی زنجیره فولاد کشور تأمین سنگ آهن و سرمایه گذاری در بخش اکتشاف است.

وضعیت هلدینگ سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات در این زنجیره چگونه است و در چه موقعیتی قرار دارد؟

در حال حاضر عمده سرمایه گذاری این شرکت در زنجیره سنگ آهن و فولاد متمرکز است؛  بیشترین سهم بازار شرکت های زیرمجموعه «ومعادن» در تولید کنسانتره و گندله است. بنا داریم با همکاری و هماهنگی شرکای استراتژیک خود نظیر گروه سرمایه گذاری امید و سرمایه گذاری غدیر برنامه ای متمرکز جهت ایجاد توازن در زنجیره تولید را به طور جدی دنبال کنیم. همچنین بر اساس استراتژی های جاری برای ایجاد تنوع بیشتر در سبد محصولات و ورود به عرصه تولید فلزات استراتژیک آینده خواهیم کوشید.

اخیراً تفاهم نامه ای با گروه سرمایه گذاری امید امضا کرده اید؛ در مورد این تفاهمنامه توضیح دهید؟

شرکت سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات و گروه سرمایه گذاری امید، دو هلدینگ بزرگ معدنی در سطح کشور هستند که سهام عمده شرکت های بزرگ معدنی و صنعتی گل گهر، چادرملو و گهرزمین به این دو تعلق دارد. امضای این تفاهم نامه کمک خواهد کرد که در راهبری شرکت های زیرمجموعه هماهنگی و مشارکت بیشتری داشته باشیم. قطعا این هماهنگی و سیاستگزاری مشترک هم افزایی و بهره وری بیشتر این شرکتها را هم در مدیریت کلان شرکتها و هم در تعاملی که با یکدیگر می توانند داشته باشند افزایش خواهد داد. اهمیت این مشارکت استراتژیک زمانی روشن تر می شود که در نظر بگیریم سهم «ومعادن» و گروه امید مجموعاً در زنجیره فولاد کشور، بالغ بر 65 درصد از تولید کنسانتره، حدود 40 درصد از تولید گندله، 24 درصد از تولید آهن اسفنجی، 12 درصد از فولاد خام و 5 درصد از تولید محصولات فولادی است.

تدوین سند برنامه ریزی توسعه مشترک این دو هلدینگ بزرگ صنعتی و معدنی بهانه ای است تا دو شرکت نهایت همکاری و همفکری را با یکدیگر داشته باشند. اعتقاد داریم این همکاری در درجه اول منافع سهامداران هر دومجموعه و در نگاه کلان، توسعه بیشتر صنعت کشور را در حوزه معدن و صنایع معدنی در پی خواهد داشت.

اجرای طرح های توسعه شرکت های گروه چه تاثیری بر تولید در زنجیره فولاد خواهد گذاشت؟ کمی در این باره توضیح دهید.

در حال حاضر، مجموع ظرفیت تولید کنسانتره و گندله در منطقه گل گهر به ترتیب 26.9 و 19.5 میلیون تن است که در صورتی که طرح های توسعه گهرزمین به مرحله اجرا برسد، این میزان به 28.4 و 22 میلیون تن می رسد. ما برای تحقق این میزان تولید کنسانتره، به 45 میلیون تن سنگ آهن نیاز داریم که با توجه به برنامه استخراج منطقه، امکان تولید این میزان سنگ آهن تا 15 سال آینده وجود دارد. با توجه به کمبود سنگ آهن جهت تأمین خوراک پایدار کنسانتره و گندله سازی در منطقه گل گهر و همچنین نیاز به تأمین بخشی از نیاز کنسانتره کشور، احداث واحد جدید کنسانتره و گندله سازی با چالش‏های جدی رو به رو خواهد بود.

در حال حاضر مجموع ظرفیت واحدهای احیاء موجود در منطقه گل گهر 7.2 میلیون تن است که در صورت تحقق طرح های توسعه به میزان 12.4 میلیون تن خواهد رسید.

همچنین مجموع ظرفیت واحدهای احیاء در منطقه چادرملو 5.1 میلیون تن است که با توجه به کمبود 4 میلیون تنی گندله برای رسیدن به این میزان تولید آهن اسفنجی، احداث واحد 4 میلیون تنی گندله سازی توجیه پذیر بنظر می رسد.

در منطقه گل گهر، مجموع ظرفیت واحدهای فولادی و تولید محصول نهایی به ترتیب 5.5 و 6.3 میلیون تن است که با اجرای طرح های توسعه این مقدار به 5.8 و 6.6 میلیون تن خواهد رسید. همان طوری که قبلا اشاره شد ظرفیت برای تولید محصول نهایی بسیار بیشتر از هدفگذاری است.

شرکت چادرملو چندین طرح توسعه در دست اجرا دارد که با اجرای این طرح ها، ظرفیت تولید کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی به ترتیب به 11.4، 12.5 و 7.8 میلیون تن ارتقاء می یابد. سرمایه مورد نیاز برای اجرای این طرح ها چیزی حدود 1 میلیارد یورو است.

با فرض تولید 11.4 میلیون تن کنسانتره در سال و با احتساب ذخایر D19 ، شرکت حدود 8 سال سنگ آهن مورد نیاز را در اختیار دارد و برنامه ریزی شده این شرکت با توسعه اکتشافات و استفاده از منابع دیگر شده مواد اولیه خود را برای سالهای آتی تامین نماید.

شما چه راهکارهایی برای برون رفت از چالش های فعلی زنجیره فولاد پیشنهاد می دهید و چه اقداماتی را انجام داده اید؟

چالش اصلی زنجیره فولاد در حال حاضر تامین مواد اولیه است. سرمایه گذاری و توجه ویژه به بخش اکتشاف جهت تامین مواد اولیه مناسب و کافی و استفاده از دانش و فناوری مدرن می تواند تا حد زیادی نگرانی هایی را که در این حوزه وجود دارد،‌ برطرف کند. در این خصوص برنامه های مهمی در زمینه اکتشاف داریم که در زمان مناسب اعلام خواهد شد.

مورد دیگری که لازم است مورد توجه ویژه قرار گیرد مسئله تأمین زیرساخت های مناسب بخش حمل و نقل است. توسعه حمل و نقل ریلی و دریایی امکان دسترسی آسان و بصرفه را به بازارهای داخلی و خارجی را فراهم می کند و امر مبادله در سطوح ملی و بین المللی را تسهیل می کند. از جایگاه ویژه ای در سیاست های اقتصادی کشور برخوردار است و شاخص مهمی در ارزیابی سطح توسعه اقتصادی کشورها تلقی می شود. در این زمینه هم سرمایه گذاری های مهمی در قالب یکی از شرکتهای زیرمجموعه بنام شرکت مدیریت بین المللی همراه (جاده، ریل، دریا) شده و اقدامات زیربنایی مهمی را دنبال می کنیم.

بسیار امیدواریم با استقرار دولت جدید همراهی های بیشتری برای پشتیبانی از صنعت کشور و رفع موانع تولید در حوزه معدن و صنایع معدنی صورت گیرد. اقداماتی چون:

• عدم اعمال محدودیت در صادرات محصولات در میان مدت و امکان استفاده مستقیم و بدون واسطه از درآمدهای صادراتی جهت تامین مالی واردات مواد اولیه و تجهیزات صنعتی
• اصلاح قوانین مالیاتی؛ افزایش مالیات بر تقسیم سود و کاهش مالیات بر افزایش سرمایه و درآمد شرکت ها
• عدم دخالت دولت در تنظیم قیمت ها و پرهیز از قیمت گذاری دستوری

تامین مالی ارزی صنایع غیرصادراتی