سونامی قیمت الکترود گرافیتی در بازار فولاد

کمبود الکترود گرافیتی رفته رفته به معضلی در صنعت فولاد دنیا بدل شده است. بهای این نهاده تولید از ابتدای ۲۰۱۷ حدودا ۸ برابر شده است و در حال حاضر به قیمت ۳۰ تا ۴۰ هزار دلار/تن پیشنهاد می شود.

الکترود گرافیتی از نوعی گرافیت به نام آمورف تولید می شود و به دلیل تحمل این ماده در درجه حرارت های بالا، به عنوان عاملی برای ذوب قراضه و دیگر مواد شارژ شده در کوره های قوس استفاده می شود.

چند عامل در پشت پرده افزایش بهای این محصول خودنمایی می کنند. عامل اول، جنگ چین برای کاهش آلودگی هوا می باشد. این تمهیدات باعث شده تا تولید کک سوزنی، مهمترین ماده تولید الکترود گرافیتی، در این کشور افت چشمگیری پیدا کند.

عامل دوم توقف پالایشگاه ها در خلیج تگزاس به دلیل طوفان هاروی می باشد. این توقف ها باعث شده تا تولید کک سوزنی در امریکا با مشکلات جدی رو به رو شود، تا جایی که بزرگترین تولید کننده الکترود در دنیا یعنی شرکت گراف تک در ایالات متحده در تامین کک سوزنی اعلام فورس ماژور نماید و اظهار کند که عملا در انجام تعهدات آتی خود با مشکل رو به رو خواهد شد.

دلیل سوم کمبود کک سوزنی مصارف جدیدی است که در صنایع دیگر برای این محصول پیدا شده است. اخیرا در صنایع های تک، کک سوزنی به عنوان یکی از نهاده های تولید این محصولات به شمار می رود که به دلیل ارزش افزوده بیشتر، عرضه کنندگان بخشی از تولید خود را در این صنعت صرف می کنند.

پس از مشکلات به وجود آمده در ایالات متحده، بهای سهام شرکت های تولید کننده و تامین کننده الکترود در هند با افزایش شدیدی توام شده است. سهام شرکت های گرافیت ایندیا و اچ ای جی طی ماه گذشته به ترتیب با رشد ۴۰ و ۱۰۰ درصدی مواجه شده اند.

این کمبود همچنین باعث شده تا انجمن فولاد اروپا نسبت به کاهش قریب الوقوع تولید فولاد هشدار جدی دهد. اروپا سالانه در حدود ۲۲۶ هزار تن الکترود گرافیتی مصرف می نماید که ۶۰ درصد آن از طریق چین تامین می شود. شرکت های اروپایی مثل اتوکومپو در فنلاند و اس ام اس گروپ در آلمان اخیرا افزایش قیمتی را صرفا به دلیل افزایش بهای الکترود در قراردادهای آتی خود اعمال کرده اند.
بازار جهانی الکترود گرافیتی تنها توسط چند شرکت در نواحی محدود گردانده می شود. بسیاری از تولید کنندگان در چین مستقر هستند و مابقی در هند، امریکا، ژاپن و اروپا هستند که همگی بسیار وابسته به تامین کک سوزنی هستند. حال با خروج چین از این زنجیره تامین، عرضه این محصول با کاهش جدی مواجه شده است.

بر خلاف تصورات، دامنه این کاهش به کشورمان هم رسیده است. مدیر عامل فولاد خراسان چندی پیش اعلام نمود که صنعت فولاد کشور در خطر کاهش ظرفیت به دلیل کمبود الکترود می باشد. حال بایستی دید که آیا دولت چاره ای برای این چالش جدید خواهد اندیشید یا خیر.